Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, ekonomik işbirliğini genişletmek için Birleşmiş Milletler Orta Asya Ekonomileri Özel Programı’nın (SPECA) açık ve daha etkili bir bölgesel platforma dönüştürülmesinden yana olduklarını belirterek, bu amaçla programın kurumsal temellerini güçlendirilmesini ve “SPECA-2030” gelişme konseptinin hazırlanmasını teklif etti.
Mirziyoyev, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de SPECA’nın 25. yılı dolayısıyla düzenlenen Birinci Devlet Başkanları Zirvesi’ne katıldı.
Burada konuşan Mirziyoyev, mevcut küresel jeopolitik istikrarsızlık ortamında ülkelerin karşı karşıya olduğu ciddi tehlikelerin bilincinde olduklarını kaydederek, tehditlere karşı etkin mücadelenin, bölgesel işbirliğinin daha da güçlendirilmesini ve birbirlerine kapsamlı destek verilmesini gerektirdiğini belirtti.
Mirziyoyev, Özbekistan’ın ekonomik işbirliğini genişletmek için SPECA programının açık ve daha etkili bir bölgesel platforma dönüştürülmesinden yana olduğunu ifade ederek, bu amaçla, programın kurumsal temellerinin güçlendirilmesini ve SPECA-2030 geliştirme konseptinin hazırlanmasını teklif etti.
Program çerçevesinde ayrıca bölgesel ticaretin desteklenmesine yönelik ortak eylem planının geliştirilmesini öneren Mirziyoyev, engellerin ortadan kaldırılması ve ihracat-ithalat işlemleriyle ilgili teknik düzenleme tedbirlerinin uyarlanması gerektiğini anlattı.
Mirziyoyev, verilere göre, SPECA ülkelerinin karşılıklı ticaret cirosunun günümüzdeki 52 milyar dolardan 2030’a kadar 100 milyar dolara çıkarılması için her türlü imkana sahip olunduğunu belirterek, bu amaçla SPECA Özel Fonu’nun kurulmasının hızlandırılmasının önemini vurguladı.
SPECA bünyesinde gıda güvenliği konusunda üst düzey çalışma grubunun oluşturulmasını da öneren Mirziyoyev, bu grubun ilk toplantısının gelecek yıl Semerkant kentinde yapılmasını teklif etti.
“Afganistan, sorunlarıyla yalnız bırakılamaz”
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, belirli nedenlerden dolayı bu toplantının Orta Asya’nın ayrılmaz parçası olan ve bölgesel istikrarın sağlanmasında önemli unsur olarak görülen Afganistan temsilcilerinin katılımı olmadan yapıldığını anımsatarak, cumhurbaşkanlarını SPECA programı kapsamında Afganistan tarafıyla iş ilişkileri kurmaya ve işbirliğini yeniden tesis etmeye çağırdı.
Şevket Mirziyoyev, Afganistan’ın sorunlarıyla yalnız bırakılamayacağını ve mevcut hükümetle uluslararası diyalog olmadan olumlu bir sonuç elde edilemeyeceğini ifade etti.
Mirziyoyev, ayrıca 2025’te UNESCO Genel Kurul 43. Oturumu’nun Orta Asya’da ilk kez Semerkant’ta yapılması yönündeki tarihi karara verdiği destekten dolayı SPECA’ya üye ülkelere teşekkür etti.
